De geruchten gingen al langer, maar met de publicatie in Nieuwsblad Transport van 30 augustus jl. over de sombere financiële vooruitzichten voor rederij Hanjin lijkt het hek van de dam. Logistiek dienstverleners trappen massaal op de rem nu de continuïteit van Hanjin in het gedrang lijkt te komen.
Veel expediteurs zijn gisteren al benaderd door verladers die zich afvragen of de levering van hun goederen in gevaar dreigt te komen. Dat valt op dit moment nog niet te voorspellen, maar dat er in sommige gevallen vertraging ontstaat is aannemelijk. Een eventueel faillissement van Hanjin omvat het gehele vermogen van Hanjin. De goederen die Hanjin vervoert behoren in vrijwel alle gevallen niet tot het vermogen van Hanjin. Dat ligt anders voor de Hanjin-containers waarin die goederen worden vervoerd. En daarmee ligt in ieder geval vertraging op de loer. Zeker voor bederfelijke goederen kan een dergelijke vertraging ernstige gevolgen hebben. Ook voor containers die onderweg zijn op het moment dat een faillissement zou worden uitgesproken kan er een probleem ontstaan. Het is niet uitgesloten dat (buitenlandse) terminals of andere logistieke partijen zoals stuwadoors of cargadoors op hun beurt de container vasthouden omdat ook zij nog een openstaande vordering hebben op Hanjin.
Op dit moment houden ECT en Euromax Hanjin-containers vast op de terminal. TLN/FENEX zijn van mening dat terminals geen rechten kunnen uitoefenen op de inhoud van deze containers. De waarde van de goederen en schade die het vasthouden van die goederen kan veroorzaken staat sowieso in geen verhouding tot de waarde van de containers. TLN/FENEX hebben dan ook bij ECT/Euromax aangedrongen op het vrijgeven van deze containers. ECT heeft inmiddels aangegeven dat zij naar verwachting vandaag nog met een reactie/procedure komen.
Ook expediteurs en (weg)vervoerders die een vordering hebben op Hanjin in verband met verrichtte activiteiten vragen zich in grote getalen af of zij (lege) Hanjin-containers nog wel moeten aanbieden bij terminals of dat het raadzamer is om een retentierecht uit te oefenen. Weliswaar geeft ‘de wet’ de mogelijkheid om een container die moet worden teruggegeven aan Hanjin vast te houden, maar meestal is dat recht beperkt tot de kosten die verband houden met alleen de achtergehouden container. Het is vrijwel alle logistiek dienstverleners nu juist te doen om (ook) eerder onbetaald gebleven facturen betaald te krijgen. Om dat te bewerkstelligen is het noodzakelijk dat partijen hebben afgesproken dat er sprake is van een zogenaamd ‘verlengd’ retentierecht. Die afspraak kan zijn gemaakt in een schriftelijke overeenkomst, waaronder een bepaling waarin bepaalde branchevoorwaarden van toepassing zijn verklaard. Denk aan de Nederlandse Expeditievoorwaarden, de Logistieke Services Voorwaarden en de Algemene Vervoercondities 2002 (AVC). In die branchevoorwaarden is een dergelijke ‘verlengd’ retentierecht namelijk opgenomen. Voor de volledigheid; een retentierecht uitoefenen op de inhoud van de container is niet toegestaan. De ladingbelanghebbende van die inhoud staat buiten een eventueel faillissement van Hanjin. Voorts kan het problematisch zijn het retentierecht uit te oefenen op Hanjin-containers, indien bijvoorbeeld wegvervoerders containers in opdracht van expediteurs en verladers vervoeren, omdat met betrekking tot die containers geen vorderingen bestaan. Dit gebeurt dan voor geheel andere vorderingen en dat kan onterecht zijn.
Tenslotte kunnen er extra kosten worden belopen als gevolg van het ingaan van detention. In de overwegingen om het retentierecht toe te passen, moet ook hiermee rekening worden gehouden.
In Nederland opereert Hanjin onder de handelsnaam Hanjin Shipping Netherlands, maar waarbij de rechtsvorm een in Hamburg geregistreerde GmbH betreft (Hanjin Shipping Europe GmbH & Co. Kommanditgesellschaft).
TLN/FENEX geeft haar leden, die een openstaande vordering (!) hebben op Hanjin, in overweging om ten aanzien van lege Hanjin-containers deze vooralsnog niet in te leveren, maar onder zich te houden. Normaliter is zoiets alleen toegestaan indien de afgesproken betalingstermijn is verstreken, maar gelet op alle (eerdere) berichtgeving rondom Hanjin is het weinig aannemelijk dat openstaande facturen worden voldaan. Houd er rekening mee dat het uitoefenen van een retentierecht op Hanjin-containers voor ‘oudere’ vorderingen strikt genomen alleen rechtmatig is als er sprake is van een ‘verlengd’ retentierecht.
Bij de overwegingen om lege Hanjin-containers eventueel nog niet in te leveren, moet er natuurlijk ook op gelet worden dat de detention kan ingaan. Hieruit kunnen uiteindelijk ook hoge kosten voortvloeien.
Voor wat betreft Hanjin-containers waarin zich goederen van derden bevinden en bestemd waren voor aflevering aan de ladingbelanghebbenden in Europa, wordt geadviseerd die goederen ook daadwerkelijk af te leveren en de lege container terug te nemen naar het vestigingsadres van de logistiek dienstverlener.
Voor wat betreft Hanjin-containers waarin zich goederen van derden bevinden en bestemd waren voor aflevering ter verscheping via Hanjin, wordt geadviseerd om in overleg te treden met de opdrachtgever. Het risico kan bestaan dat de containers, eenmaal afgeleverd bij de terminal, niet (tijdig) op de bestemming aankomen. Het is dit risico dat moet worden besproken met de opdrachtgever zodat in onderling overleg gekozen kan worden voor tijdelijke opslag, overladen, vervoer via een andere rederij of via een andere modaliteit. Indien een beladen Hanjin-container al is afgeleverd bij de terminal en het er op lijkt dat de terminal de container vast houdt op de kade, is het advies om na overleg met de opdrachtgever de terminal te verzoeken de container weer vrij te geven zodat ook de daar in opgeslagen goederen bij de logistiek dienstverlener tijdelijk kunnen worden opgeslagen in afwachting van verdere ontwikkelingen.
Dit is een algemeen advies aan leden van TLN/FENEX. Bijzondere omstandigheden kunnen een ander juridisch advies rechtvaardigen. Neem in dat geval contact op met Jeroen van Velzen, bedrijfsjurist van TLN/FENEX via juridisch@tln.nl of met Robin van Leijen, beleidsadviseur van FENEX (via vanleijen@fenex.nl).
TLN/FENEX aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid voor de schade die kan voortvloeien uit het opvolgen van dit advies. Elke logistiek dienstverlener wordt aangeraden zijn eigen afweging te maken, gebaseerd op de specifieke omstandigheden van het geval. In geval van twijfel wordt u sterk aangeraden tijdig contact met ons op te nemen.